دریاها و آلودگی آن ها:

مهم ترین دریاهای ایران:

در شمال و جنوب کشورمان دریاهای مهمی قرار دارد. در شمال، دریای خزر و در جنوب، خلیج فارس و دریای عمان.

اهمیت دریاهای ایران:

دریاها از این نظر، که ما را به سایر نقاط جهان متصل می کنند، بسیار اهمیت دارند، به گونه ای که ما در جنوب کشور از طریق دریای عمان با اقیانوس هند ارتباط داریم و در شمال، دریای خزر از طریق کانال راه ولگا -دن به دریای سیاه ارتباط پیدا کرده است.

دریای خزر:

- دریای خزر، پهنه آبی بزرگی است که در امتداد شمال به جنوب کشیده شده است.

- این دریا ازبقایای دریای عظیم تتیس است که زمانی بخش اعظم نیمکره شمالی را پوشانیده بود. از حدود 60میلیون سال پیش این دریا از بقیه آب های قدیمی جدا ماند و به شکل بزرگ ترین دریاچه جهان درآمد.

- به دلیل وسعت زیاد، نام دریا رابر آن نهادند.

- این دریا را به نام های مختلفی می نامند؛ از جمله دریای مازندران، کاسپین، قزوین، گرگان، طبرستان، هیرکانی و دریای دیلم .درحال حاضر نام آن، دریای خزر است ودر نقشه های خارجی کاسپین نامیده میشود.

- طول  1200کیلومتر و عرض آن 300کیلومتر است. مساحت آن با توجه به تغییرات سطح آب، متفاوت است.

- سطح آب این دریا از سطح آب های آزاد حدود 28 متر پایین تر است.

- ایران در جنوب دریای خزر. جمهوری اذربایجان در غرب دریای خزر. روسیه در شمال دریای خزر. ترکمنستان در شرق دریای خزر.  قزاقستان در شرق و شمال شرق دریای خزر

- رود ولگا و اورال از شمال، سفید رود و هراز از جنوب، رود اترک و گرگان از جنوب شرق و رود کورا و ارس از سمت جنوب غرب، به این دریا می ریزند.

اهمیت دریای خزر:

از جمله دلایل اهمیت این دریا می توان به تجارت دریایی، بهره برداری از منابع نفتی، ویژگی های خاص محیط زیست، گردشگری و صید ماهی اشاره کرد. انواع ماهیان خاویاری جهان فقط در این دریا زندگی می کنند. بعضی از تالاب های حاشیه این دریا، محل توقف پرندگان مهاجر است. در بستر این دریا منابع وسیعی از نفت و گاز ذخیره شده است.

خلیج فارس:

- پیشروی آب اقیانوس هند از طریق دریای عمان و تنگه هرمز به دره های زاگرس جنوب شرقی، خلیجی هلالی شکل در جهت شرقی-غربی به وجود آورده که صدها سال است به آن «خلیج فارس» یا «دریای پارس» می گویند.

- طول آن حدود 900 کیلومتر و عرض متوسط آن 250 کیلومتر است.

- کارون، کرخه و دالکیُ و مند رود های مهمی هستند که به این دریا می ریزند.

- کارون پرآب ترین و تنها رودخانه قابل کشتیرانی ایران است.

- به خلیج های کوچک سواحل آن «خور» میگویند؛ مثل خور موسی.

- جزایر قشم(بزرگترین)، خارک، الوان، کیش، فرور، تنب بزرگ، تنب کوچک، ابوموسی، هنگام، الرک، هرمز.

- از جمله دلایل اهمیت این خلیج، تجارت دریایی و وجود منابع عظیم نفت و گاز در بستر آن و انواع ماهی و میگو است. خلیج فارس از مهم ترین مراکز صید و پرورش مروارید است.

- تنگه هرمز، که محل اتصال این خلیج به دریای عمان است یکی از مهم ترین مکان های نظامی جهان است.

دریای عمان:

- تنها دریای آزاد ایران، که از طریق آن می توان به آب های همه دریاهای جهان دسترسی داشت، دریای عمان(مُکران یا مَکران) است .بین ایران، عمان و پاکستان مشترک است.

- تنها بندر اقیانوسی ایران چابهار است.

- دریای عمان بخشی از آب های اقیانوس هند است که با تنگه مهم هرمز از خلیج فارس جدا می شود.

- جنس ساحل، عمق مناسب دریا و عدم نیاز به استفاده از آبراه و کانال های دریانوردی در سواحل مکران، امکان ساخت و توسعه بدون محدودیت بنادر، به ویژه جهت پهلوگیری کشتی ها، ویژگی ها و قابلیت های منحصر به فرد این منطقه است. همچنین این دریا بر زندگی مردم ساحل نشین تأثیر بسیاری دارد و مشاغل گوناگونی ازجمله صیادی و پرورش ماهی و میگو را به وجود آورده است.

- عمق این دریا گاهی تا 2000 متر هم می رسد، از این نظر برای عبور کشتی های تجاری و نفتکش های غول پیکر بسیار مناسب است.

تعریف آلودگی دریاها و پیامدهای آن :

ورود مستقیم یا غیرمستقیم هرگونه ماده یا انرژی به محیط زیست دریایی که به کاهش تولید و رشد و نمو جانداران منجر شود و تأثیرات سوء، بر سالمت و بهداشت آبزیان و انسان داشته باشد.

آلاینده هایی که دریاهای ایران را تهدید می کنند :

- زباله های جامد مثل پلاستیک  - فاضلاب های شهری، صنعتی و کشاورزی

- استخراج و حمل و نقل نفت  - آلاینده های شیمیایی شامل مواد آلی، معدنی و رادیواکتیو

- ورود کودها و سموم شیمیایی مصرف شده در اراضی کشاورزی توسط رودها